BŁOGOSŁAWIONA MARIA LUIZA MERKERT

W 2007 r. w Bazylice odbyła się uroczystość ogłoszenia błogosławioną założycielkę Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety – Marię Luizę Merkert. Więcej informacji nt. beatyfikacji i jej życiorysu znajdziesz poniżej.

Dnia 30 września 2007 roku
w naszym parafialnym kościele miało miejsce niezwykłe wydarzenie.
Jego Eminencja Ksiądz Kardynał José Saraiva Martins
Prefekt watykańskiej Kongregacji do Spraw Świętych,

ogłosił Błogosławioną

wielką Nysankę, Śląską Samarytankę,
współzałożycielkę Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety
Marię Luizę Merkert

Błogosławiona Maria Luiza Merkert urodziła się w Nysie dn. 21 września 1817 roku. Jej rodzina była bardzo związana z Kościołem. Maria wzrastała u boku matki i starszej o kilka lat siostry Matyldy. Jej ojciec zmarł, gdy była jeszcze niemowlęciem. Gdy Klara Wolff w Nysie w 1842 roku wystąpiła z ideą pielęgnowania osób chorych i osamotnionych w ich mieszkaniach, znalazła w siostrach Merkert oddane towarzyszki. Dołączyła do nich Franciszka Werner. Potrzeba była pilna, gdyż po sekularyzacji w 1810 r. nie funkcjonowały kościelne instytucje charytatywne, a na opłacenie leczenia w szpitalu, przy szalejących epidemiach mało kogo w Nysie było stać.

Cztery młode dziewczyny 27 września 1842 r. złożyły przed obrazem Serca Pana Jezusa akt oddania - zobowiązały się nieść pomoc potrzebującym bez względu na wyznanie, narodowość i płeć. Zamieszkały w jednym pokoju oddanym im przez biskupa w domu altarzystów (duchowni, którzy jedynie odprawiali msze) i stamtąd co dzień ruszały do miasta.
Opiekowały się chorymi, gotowały posiłki dla bezrobotnych i biednych. W czasach surowej obyczajowości dziewczyny chodzące po domach, w których mieszkają mężczyźni, były prawie rewolucjonistkami. Zakonnice mogły pielęgnować tylko kobiety (aż do wybuchu II Wojny Światowej przełożona generalna sióstr Elżbietanek musiała prosić Stolicę Apostolską o możliwość opieki nad chłopcami w domach dziecka prowadzonych przez zakonnice).
W celu zmiany świeckiego stowarzyszenia charytatywnego na zgromadzenie zakonne, władze kościelne poleciły młodym nysankom wstąpić do nowicjatu sióstr boromeuszek w Pradze i tam poznać zasadę życia zakonnego. Boromeuszki prowadziły zamknięte domy opiekuńcze i szpitale, siostry z Nysy chciały opiekować się chorymi i ubogimi w domach. Nie podobało się to ani mieszczanom, ani biskupowi wrocławskiemu, który zagroził, że prywatne stowarzyszenie założone przez nowicjuszki nigdy nie zostanie zatwierdzone przez Kościół. Te kłopoty trwały 10 lat i dopiero dzięki wsparciu magistratu nyskiego i kilku księży siostry uzyskały dla swej działalności aprobatę władz cywilnych i kościelnych. W 1859 r. Maria Merkert uzyskała dla Stowarzyszenia Sióstr św. Elżbiety zatwierdzenie diecezjalne wydane przez biskupa wrocławskiego H. Förstera. W tymże roku na pierwszej kapitule generalnej s. Maria Merkert wybrana została na pierwszą przełożoną generalną. Funkcję tę pełniła aż do śmierci.
W 1860 roku pierwsza grupa sióstr z Marią Merkert złożyła profesję zakonną - śluby: ubóstwa, czystości i posłuszeństwa oraz ślub posługi chorym i biednym.

Jako przełożona generalna Matka Maria dzięki swemu oględnemu i konsekwentnemu działaniu umacniała struktury młodej wspólnoty. Z jej wyboru patronką Zgromadzenia została św. Elżbieta Turyńska.
W latach 1863-1865 wybudowała Dom Macierzysty w Nysie, który stał się niezwykle silnym ośrodkiem akcji charytatywnej i gdzie w ciągu 22 lat przygotowała do życia zakonnego i posługi potrzebującym blisko 500 sióstr - głównie z Ziemi Śląskiej; założyła 90 domów zakonnych, 12 szpitali, wiele domów opieki dla osób w podeszłym wiek, liczne placówki wychowawczo - oświatowe (przedszkola, żłobki, sierocińce, szkoły elementarne, zawodowe itp).

Kiedy Maria wysyłała swoje siostry do chorych, o szkołach pielęgniarskich nikt jeszcze na Śląsku nie słyszał. Zorganizowała więc dla nich kursy pielęgniarskie. Młode postulantki (kandydatki na siostry) przyuczały się do opieki nad chorymi u boku starszych sióstr pracujących na różnych oddziałach szpitalnych, dopiero potem zdawały egzaminy i szły same opiekować się chorymi. Pod koniec życia Marię Merkert doceniały i władze kościelne i świeckie. Za posługę sióstr Matka Maria otrzymała wiele odznaczeń. Większość z nich została sprzedana, a uzyskane fundusze przeznaczone zostały na potrzeby biednych. Do dziś ocalał jeden krzyż z podziękowaniem królewskim za samarytańską posługę w czasie wojny polsko - francuskiej.

Spod jej pióra wyszedł porządek dzienny domów Szarych Sióstr (1866), przyczyniła się do zredagowania konstytucji Stowarzyszenia (1869); wyjednała w Stolicy Apostolskiej dekret pochwalny (1871); wdrożyła proces uzyskania u władz państwowych osobowości prawnej Stowarzyszenia (w 1864 uzyskał ją Zakład Dobroczynny św. Elżbiety w Nysie). Ważną decyzją było rozpoczęcie przez Siostry pracy charytatywno-wychowawczej w krajach niemieckich dotąd czysto protestanckich oraz na skandynawskiej północy (Hamburg, Altona, Eisenach, Królewiec, Sztokholm). Matka Maria przygotowała nową wspólnotę zakonną do ostatecznego zatwierdzenia, którego dokonał papież Leona XIII w 1887 roku.

Wewnętrznej stabilizacji towarzyszył szybki rozwój zewnętrzny Zgromadzenia. Bardzo ofiarna praca sióstr szczególnie w okresie epidemii (przypłaciły ją życiem Matylda Merkert i Klara Wolff) zjednały im serca i przychylność ludzi, zaś odważne podjęcie pielęgnacji rannych żołnierzy w szpitalach wojskowych i polowych w trzech kolejnych wojnach Prus przeciw Danii (1864), Austrii (1866) i Francji (1870/71) - uznanie i poparcie króla pruskiego, co było ważne wobec prawodawstwa "Kulturkampfu", który rozpoczął się właśnie w 1871 roku. Tylko na krótki czas przyhamował on żywiołowy rozwój Zgromadzenia. Matka Maria zmarła w Nysie 14 listopada 1872 r. mając 55 lat. Zostawiła dzieło ustabilizowane, obecne już w wielu krajach Europy. Została pochowana na cmentarzu Jerozolimskim. Po ekshumacji, w dniu 16 lipca 1964 r. jej doczesne szczątki złożono w krypcie pod kaplicą Trójcy Świętej w kościele św. Jakuba i Agnieszki w Nysie. Po dokonaniu 2 marca 1998 r. kanonicznego rozpoznania, szczątki Marii Merkert złożone są w nowej trumience, w marmurowym sarkofagu kaplicy Trójcy Świętej.

Od 1897 roku zaczęto zbierać jej pisma i świadectwa o jej życiu. Wpływały i nadal napływają podziękowania za jej wstawiennictwo u Boga. Stulecie śmierci zmobilizowało do opracowania obszernego Jej życiorysu (o. Edward Frankiewicz OFM). W 1985r. w Kurii Diecezjalnej w Opolu rozpoczęto proces beatyfikacyjny.

Więcej informacji na temat Zgromadzenia Sióstr Świętej Elżbiety i błogosławionej Marii Luizy Merkert można znaleźć na: www.selzbietanki.com, www.elzbietanki.nysa.pl.